Թրամփի որոշումը՝ չեղարկել հետախուզության ավելի քան չորս տասնյակ նախկին աշխատակիցների գաղտնի տեղեկությունների հասանելիության իրավունքը, աննախադեպ քայլ է, որն ընդգծում է նրա պատրաստակամությունը տասնամյակների վաղեմության նորմերը խախտելու հարցում, որպեսզի հաճոյանա իր կողմնակիցներին եւ պատժի ենթադրյալ հակառակորդներին, կարծում են իրավունքի գծով փորձագետները, հայտնել է NBC News-ը։
«Սա 1950-ականներին Օփենհեյմերի գործից ի վեր քաղաքականապես ամենահագեցած ակցիան է անվտանգության ապահովման վերաբերյալ»,- ասել է փաստաբան Դեն Մեյերը (Վաշինգտոն), որը մասնագիտացած է գաղտնի տեղեկության հասանելության վերաբերյալ գործերում:
Մեյերը նկատի ունի Ռոբերտ Օփենհեյմերին՝ ֆիզիկոս, որը վերահսկում էր ատոմային ռումբի գաղտնի ծրագիրը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ, որից հետ վերցվեց գաղտնի տեղեկության հասանելիության իրավունքը Մակքարթիզմի դարաշրջանի գագաթնակետին՝ կոմունիստական կուսակցության հետ նախապատերազմյան կապերի պատճառով:
ԱՄՆ նախկին վարչակազմերը մեղադրվել են նախապաշարմունքների կամ քաղաքական կողմնակալության պատճառով այդ իրավունքը չեղարկելու մեջ: Օրինակ, մինչեւ 1995թ. գեյերից հաճախ խլում էին գաղտնի տեղեկության հասանելիության իրավունքը, քանի որ պաշտոնատար անձինք հավաստիացնում էին, որ նրանք կարող են դառնալ շանտաժի առարկա։
Tully Rinckey իրավաբանական ընկերության գործընկեր Մեյերի խոսքով՝ Վիետնամի պատերազմի ժամանակ չեղյալ է հայտարարվել այն պաշտոնյաների այդ իրավունքը, ովքեր դեմ էին պատերազմին: Բայց ոչ մի նախագահ երբեւէ ուղղակիորեն չի միջամտել ստուգման գործընթացին այնքան հրապարակայնորեն եւ այնպիսի մասշտաբով, որքան Թրամփը, երբ միանգամից չեղարկել է 50 մարդու այդ իրավունքը, ասել են Մեյերը եւ այլ փորձագետներ:
Գերագույն գլխավոր հրամանատարը նաեւ դադարել է հրապարակայնորեն չեղարկել ԿՀՎ նախկին տնօրենների, փոխտնօրենների եւ հետախուզության այլ նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյաների այդ իրավունքը, որոնցից շատերը ծառայել են երկու կուսակցությունների վարչակազմերում: Երկուշաբթի օրը իր երդմնակալությունից ժամեր անց հրապարակած հրամանագրով Թրամփը զրկել է 49 նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյաների այդ իրավունքից՝ ավելի քան չորս տարվա վաղեմություն ունեցող նամակը ստորագրելու համար, որը, Թրամփի խոսքով, վկայում է «մոլորեցնող քաղաքական համակարգման» մասին Ջո Բայդենի 2020թ. նախագահական ընտրարշավի ժամանակ։
Նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյաները քանիցս հերքել են Թրամփի հայտարարությունը։
2020թ. բաց նամակում, որն ստորագրել են հետախուզության եւ ազգային անվտանգության նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյաները, ենթադրություն է հայտնվել, որ Ռուսաստանը, գուցե, որոշակի դեր է խաղացել Բայդենի որդու՝ Հանթեր Բայդենի հասցեին մեղադրանքների տարածման մեջ՝ ընտրությունների ելքի վրա ազդեցության ավելի լայն ջանքերի շրջանակում։
Թրամփը նաեւ Ջոն Բոլթոնին՝ ազգային անվտանգության գծով իր խորհրդականին է զրկել այդ իրավունքից՝ նրան մեղադրելով հուշերում գաղտնի տեղեկատվությունը բացահայտելու մեջ։
Բոլթոնը հերքում է, որ որեւէ տեղեկություն է բացահայտել, որը սպառնալիքի տակ է դրել ազգային անվտանգությունը։ Հետախուզության նախկին աշխատակիցները հավաստիացնում են, որ տեղեկատվության հասանելիության իրավունքի չեղարկումը պատժելու, վախեցնելու եւ լռել ստիպելու փորձ է նրանց հանդեպ, ովքեր վիճարկում են նրա հայտարարությունները։
0Comments