Իրանի և ԱՄՆ-ի միջև անուղղակի բանակցությունների հաջորդ փուլը տեղի կունենա ապրիլի 19-ին Մասկատում։ Այս մասին IRNA գործակալությանը հայտնել է Իրանի արտաքին գործերի նախարարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Էսմայիլ Բաղային։
«Խորհրդակցություններից հետո որոշվել է, որ Մասկատը կմնա ապրիլի 19-ին կայանալիք բանակցությունների հաջորդ փուլի հյուրընկալող կողմը», – ասել է նա։
Ավելի վաղ Նիդեռլանդների արտաքին գործերի նախարար Կասպար Վելդկամպը հայտարարել էր, որ ԱՄՆ-ն և Իրանը իրանական միջուկային ծրագրի շուրջ ստեղծված իրավիճակի կարգավորման բանակցությունների հաջորդ փուլը կանցկացնեն Հռոմում։
Ապրիլի 12-ին Օմանում Թեհրանի և Վաշինգտոնի միջև Մասկատի միջնորդությամբ տեղի են ունեցել անուղղակի բանակցություններ իրանական միջուկային ծրագրի շուրջ ստեղծված իրավիճակի կարգավորման վերաբերյալ։ Իրանը ներկայացնում էր արտաքին գործերի նախարար Աբբաս Արաղչին, իսկ Միացյալ Նահանգները՝ նախագահի հատուկ բանագնաց Սթիվեն Ուիթքոֆը։
Ինչպես հայտնել են Իրանի Իսլամական Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարությունից, հանդիպումն անցել է կառուցողական և հանգիստ մթնոլորտում։
Բայդենի վարչակազմի Ազգային անվտանգության խորհրդի Արևելյան Եվրոպայի և Ուկրաինայի նախկին տնօրեն Դեյվիդ Շիմերը բրիտանական The Guardian թերթի սյունակում ասել է, որ Ուկրաինային ԱՄՆ օգնության դարաշրջանն ավարտվել է:
Նրա խոսքով՝ Ուկրաինայի զինված ուժերը շուտով կսպառեն ԱՄՆ նախկին նախագահ Ջո Բայդենի վարչակազմի կողմից հատկացված 1,25 միլիարդ դոլարի օգնությունը, մինչդեռ ԱՄՆ ներկայիս նախագահ Դոնալդ Թրամփը դեռևս չի հաստատել Կիևին օգնության մեկ փաթեթ։
Շիմերն ընդգծել է, որ եթե անգամ Թրամփի քաղաքականությունը փոխվի, հասանելի գումարը բավարար չէ երկար ժամանակ Ուկրաինային աջակցությունը պահպանելու համար։
«Արդյունքում՝ ավարտվում է Ուկրաինային ԱՄՆ ռազմական օգնության դարաշրջանը»,- պարզաբանել է նախկին պաշտոնյան։
Նա կոչ է արել եվրոպական երկրներին շարունակել օգնություն ցուցաբերել Ուկրաինային։
ՀՀ բանկերում այսօր՝ ապրիլի 15-ին ժամը 09։00-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում է 387.83 դրամ՝ նախորդ օրվա վերջի համեմատ նվազելով 0.1 դրամով։
Ըստ Rate.am կայքի՝ դոլարի վաճառքի միջին գինը՝ 393.44 դրամ է:
Փոխանակման կետերում դոլարի առքը 388 դրամ է, վաճառքը՝ 392։
Եվրոյի առքի միջին փոխարժեքը կազմում է 436.33 դրամ, իսկ վաճառքի դեպքում միջին գինը` 450.88։
Փոխանակման կետերում եվրոյի առքը 438 դրամ է, վաճառքը՝ 442։
Ռուբլու առքն էլ կազմում է 4.56 դրամ, վաճառքի դեպքում միջին գինը՝ 4.89 է։
Փոխանակման կետերում ռուբլին գնվում է 4.62 և վաճառվում 4.72 դրամով։
ԱՄՆ հատուկ բանագնաց Սթիվ Ուիթքոֆը Fox News-ին ասել է, որ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը բաց է Ուկրաինայի հետ «մշտական խաղաղության համաձայնագրի» համար՝ պատերազմի ավարտին ուղղված բանակցություններից հետո։
«Պուտինի խնդրանքն է՝ հասնել այստեղ մշտական խաղաղության հաստատմանը։
Ուրբաթ Սանկտ Պետերբուրգում Ուիթքոֆը հանդիպել է Պուտինի հետ։
Թրամփի՝ Սպիտակ տուն վերադառնալուց հետո սա նրանց երրորդ հանդիպումն է։
34 օր առաջ Ուկրաինան դրական է արձագանքել ամբողջական և անվերապահ հրադադարի մասին ԱՄՆ-ի առաջարկին, և արդեն 34 օր է՝ Ռուսաստանը բացահայտ հրաժարվում է կրակի դադարեցումից. այս մասին ասել է Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին:
Նրա խոսքով՝ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը շարունակում է կենտրոնացած մնալ պատերազմը շարունակելու վրա, և ռուսական պետական քարոզչամեքենան իր լսարանին նախապատրաստում են այն մտքին, որ դիվանագիտությունը ոչ մի արդյունքի չի բերի։
«Այս ամենի պատճառը մեկն է՝ Մոսկվայում չեն վախենում։ Եթե Ռուսաստանի վրա բավականաչափ ուժեղ ճնշում չլինի, նրանք կշարունակեն անել այն, ինչին սովոր են՝ կշարունակեն պատերազմել։ Մենք բոլորս ուզում ենք, որ սա ավարտվի: Խաղաղություն է պետք, և այն պետք է լինի հարատև: Այդ իսկ պատճառով Ուկրաինան միշտ կառուցողական է աշխատում իր գործընկերների հետ՝ բոլոր այն ձևաչափերով, որոնք կարող են բերել անվտանգություն և վերականգնել խաղաղությունը։
Ուկրաինան երբեք չի ցանկացել այս պատերազմը, ոչ մի վայրկյան: Իսկ երբ պատերազմն ավարտվի, աշխարհը հստակ կիմանա՝ դա տեղի է ունեցել, քանի որ Ռուսաստանին՝ ագրեսորին, պարտադրել են խաղաղության։ Նույն ագրեսորը, որը ուկրաինական հող է եկել 2014 թվականին՝ 11 տարի առաջ։ Եվ բոլորի համար կարևոր է, որ սա ավելի շատ տարիներ չտևի», - ասել է նա:
ԿԸՀ-ն ներկայացրել է ԱԺ պատգամավոր ընտրված ու լիազորությունները վաղաժամկետ դադարեցրած Վիլեն Գաբրիելյանի մանդատը հաջորդ թեկնածուին տրամադրելու մասին արձանագրությունը:
Այն տրվում է ՔՊ ընտրական ցուցակի առաջին մասի հերթական հաջորդ թեկնածու Արտյոմ Մեհրաբյանին: Վերջինս քիչ առաջ երդվեց:
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Փաշինյանը Սյունիք այցի ընթացքում ջերմ ընդունելության է արժանացել երբեմնի ընդդիմադիր համայնքապետերի կողմից։ Թե՛ Կապանի ղեկավար Գեւորգ Փարսյանը, թե՛ Գորիսի համայնքապետ Առուշ Առուշանյանը, թե՛ Քաջարանի՝ Մանվել Փարամազյանը, սկզբից մինչեւ վերջ ուղեկցել են վարչապետին, իսկ ուրբաթ երեկոյան Կապանի «Քարավան» ռեստորանում մասնակցել ճաշկերույթի, որին ներկա են եղել նաեւ մարզպետը, տեղակալները, սյունեցի ՔՊ-ական պատգամավորները, համայնքապետերը։
Ռեստորանում մնացել են մինչեւ ուշ գիշեր, ապա վարչապետին ճանապարհել են Մեղրի, որտեղ նա կնոջ հետ գիշերել է «Ցենտրալ» հյուրանոցում։
Հիշենք․ նախորդ այցի ժամանակ Փարսյանը հատուկ չէր մնացել քաղաքում, որ չշփվեր Փաշինյանի հետ, իսկ այս անգամ հետեւել է Առուշանյանի եւ Փարամազյանի օրինակին, որ խնդիրներ չունենա։ Հիշեցնենք․ նրա ընտանիքի հետ կապված վարույթներ կային, եւ հետապնդումներով իշխանությունը հասել է իր նպատակին` եւս մի անհնազանդ քաղաքապետի է հնազանդեցրել»:
Առավել մանրամասն թերթի այսօրվա համարում
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
«ԵԱՏՄ-ից դուրս գալը և դեպի Եվրամիություն կողմնորոշվելու փորձերը կարող են լուրջ տնտեսական հետևանքների հանգեցնել»,- հայտարարել է Հայ գործարարների ասոցիացիայի և «Տաշիր» ընկերությունների խմբի նախագահ Սամվել Կարապետյանը՝ Մոսկվայում Հայ գործարարների ասոցիացիայի կազմակերպած բիզնես ֆորումի ժամանակ:
Սա այն դեպքերից է, երբ առնվազն չի կարելի անտեսել հնչեցված դիտարկումները, հատկապես՝ այդ դիտարկումների տնտեսական բաղադրիչը: Սամվել Կարապետյանը նախ ընդգծել է, որ Ռուսաստանում հայ գործարարները ոչ միայն ամրապնդում են իրենց դիրքերը բիզնեսում, այլև ակտիվորեն աջակցում են Հայաստանին՝ ստեղծելով նոր աշխատատեղեր, ներդրումներ կատարելով տնտեսության առանցքային ոլորտներում, խթանելով Հայաստանի եւ Ռուսաստանի միջև առևտրատնտեսական կապերի զարգացումը: Նրա խոսքով, չնայած բոլոր մարտահրավերներին, հայ գործարար համայնքը մնում է Հայաստանի տնտեսական կայունության և բարգավաճման հուսալի հենարանը: Բայց այդ բոլոր ջանքերը կարող են հայտնվել լրջագույն հարցականի, եթե ոչ՝ սպառնալիքի տակ:
Փաշինյանի իշխանությունը, ինչպես հայտնի է, «սուրում» է դեպի Եվրամիություն, անգամ դրան նվիրված օրենք ընդունեցին օրերս՝ առանց հաշվի առնելու, որ Եվրամիությունում, այն էլ այս խառը ժամանակներում, Հայաստանին ոչ ոք չի սպասում: Նման անլուրջ մոտեցումներով Փաշինյանը Հայաստանը Եվրամիություն հազիվ թե կարողանա քարշ տալ, բայց կարող է արմատապես փչացնել հարաբերությունները ԵԱՏՄ-ի ու Ռուսաստանի հետ:
Ի՞նչ է զգուշացնում Սամվել Կարապետյանը. «Եթե Հայաստանը դուրս գա Եվրասիական տնտեսական միությունից, ապա գների և մատակարարումների կարգավորման միասնական մեխանիզմները կդադարեն գործել, ինչը նշանակում է, որ կբարձրանան գազի, նավթամթերքի և էլեկտրաէներգիայի գները: Այսինքն, Հայաստանի ողջ տնտեսությունը կարող է լուրջ հարվածի ենթարկվել, որը կարող է հանգեցնել տնտեսության առանձին հատվածների կաթվածահարմանը և երկրի տնտեսական համակարգի կայունության խաթարմանը։ Կարևոր է հասկանալ, որ էներգետիկ անվտանգությունը միայն տնտեսական հարց չէ, այլ ռազմավարական գործոն, որից կախված է երկրի ապագան: Եվ ցանկացած քայլ, որը կարող է վտանգի տակ դնել անվտանգությունը, պետք է մանրակրկիտ հաշվի առնվի՝ ելնելով ոչ թե կարճաժամկետ քաղաքական հաշվարկներից, այլ ազգային իրական շահերից»:
Կլսե՞ն այդ խելամիտ զգուշացումները Փաշինյանի կառավարությունում: Խիստ կասկածելի է:
«Ժողովուրդ» օրաթերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթի տեղեկությունների համաձայն` երեկ` երեկոյան, իշխանության «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունը խորհրդարանում, ի թիվս այլ հարցերի, քննարկել է նաեւ Ազգային ժողովի պատգամավոր Անդրանիկ Քոչարյանի վարքը ուսումնասիրող էթիկայի ժամանակավոր հանձնաժողով ստեղծելու մասին հարցը: Սակայն, «Ժողովուրդ» օրաթերթի ՔՊ-ական աղբյուրները փոխանցում են, որ Անդրանիկ Քոչարյանը խնդրել է իրեն վերաբերող հարցը հանել օրակարգից, չքննարկել խմբակցության ձեւաչափով եւ խոստացել է, որ առաջիկա օրերին ինքը կզրուցի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հետ, որից հետո նոր կարող են խմբակցության գործընկերները իր հարցը դնել քննարկման։
Նշենք, որ խմբակցությունը, քննարկելուց հետո, պետք է քվեարկություն իրականացնի խմբակցության ներսում եւ քվեարկության արդյունքում որոշվի էթիկայի ժամանակավոր հանձնաժողով ստեղծելու նախագծին կողմ է «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունը, թե դեմ։
Այսպիսով՝ Անդրանիկ Քոչարյանը շարունակում է իր գործունեությունը խմբակցության թիկունքում. նա վարչապետի հետ զրույցը, ըստ ամենայնի, կվարի իրեն հարմար ուղղությամբ, ինչպես որ ամիսներ առաջ, երբ փորձ էր արվում խմբակցության կողմից բարձրացնել Անդրանիկ Քոչարյանին մանդատից զրկելու հարցը։ Անդրանիկ Քոչարյանը այդ օրերին Նիկոլ Փաշինյանին համոզել էր, որ պետք է իրեն վերաբերող նախագիծ չլինի, եւ ինքը մանդատից չհրաժարվի, քանի որ կա 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներ ուսումնասիրող քննիչ հանձնաժողովի զեկույց ներկայացնելու անհրաժեշտություն։ Սակայն այդ զեկույցի ժամկետները վաղուց լրացել են, եւ տվյալ հանձնաժողովը արդեն փաստացի գոյություն չունի։
Տեղեկացնենք նաեւ, որ ՔՊ խմբակցության երեկվա նիստի ժամանակ Անդրանիկ Քոչարյանը գործընկերներին համոզելու գործընթացում ասել է, որ պետք չէ ընդդիմության բերանը լեզու դնել, եւ ճիշտ չէ, որ ընդդիմության ներկայացրած առաջարկները խորհրդարանական մեծամասնությունը ընդունի եւ համաձայնություն տա, էթիկայի հանձնաժողով ձեւավորի՝ քննելով իր վարքը։ Ամեն ինչ պետք է անել քաղաքական նպատակահարմարության շրջանակում: Եվ նա, ըստ ամենայնի, Նիկոլ Փաշինյանին կհամոզի չիրականացնել իր դեմ որեւէ քայլ՝ այդպիսով պահպանելով մանդատը, նաեւ հնարավորություն չտալով խորհրդարանին քննարկել իր հարցը։ Սա նշանակում է, որ իշխող կուսակցությունը, Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ, ամբողջությամբ իր վրա կվերցնի Անդրանիկ Քոչարյանի լկտի վարմունքի պատասխանատվությունը»։
Առավել մանրամասն թերթի այսօրվա համարում
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Հայաստանում քաղաքաշինական ծրագրեր իրականացնող ընկերություններն ահազանգում են՝ այս տարվա մարտի 1-ից կառավարությունը սկսել է գույքահարկ պահանջել դեռևս չկառուցված կամ կիսակառույց շենքերի համար։ Ըստ կառուցապատող ընկերությունների ներկայացուցիչների, համապատասխան օրենքն Ազգային ժողովն ընդունել է դեռևս 2023 թվականի սկզբին, սակայն մինչ օրս այն չի գործարկվել։ Օրենքը կարծես մոռացության էր մատնվել։ Դրա մասին իշխանությունները հիշել են այս տարի՝ միայն այն բանից հետո, երբ պարզ է դարձել, որ կառավարությունն այլևս չի կարողանում կառավարել բյուջեում առաջացած մեծ ճեղքվածքը։ Խնդրին լուծում տալու փոխարեն Փաշինյանի կառավարությունը գնացել է հայտնի ճանապարհով՝ հարկել ու տուգանել ամենքին և ամեն ինչը։ Դե, հիշում եք՝ կար ժամանակ, երբ քաղաքացին տուգանքի մատերիալ չէր։ Այդ ժամանակները վաղուց են անցել։
Մարտի 1-ից կիրառվող՝ դեռևս չկառուցված կամ կիսակառույց շինությունների համար գույքահարկի օրենքը նախապատմություն ունի։ Այն սկսել է քննարկվել 2022 թվականին։ Այն ժամանակ իշխանությունները պնդում էին, որ օրենքն ընդունվում է երկրի ամեն քաղաքում «անվերջ ընթացող շինարարությունների խնդիրը լուծելու համար»։ Նպատակն իբր այն էր, որ չկառուցված կամ ավարտին չհասցված շենքերի համար գույքահարկի պարտավորություն առաջացնելով՝ կառավարությունը կհասնի նրան, որ կառուցապատողներն արագ ավարտին հասցնեն իրենց քաղաքաշինական ծրագրերը։ Հետագայում, սակայն, նույն այդ խնդիրը լուծելու համար իշխանությունները համայնքներին տեղական տուրքեր և վճարներ սահմանելու իրավունք տվեցին, ինչը ստիպեց կառուցապատողներին իրենց կառուցապատման ծրագիրը ժամանակին չավարտելու կամ շինթույլտվության ժամկետը երկարաձգելու համար մինչև մի քանի հարյուր միլիոն դրամ տեղական տուրք մուծել։ Սա արդեն իսկ մեծ հարված էր կառուցապատողների համար, որովհետև քաղաքաշինական ծրագրերի նախագծման և պլանավորման փուլում նույնիսկ չէին էլ կարող պատկերացնել, որ կարող են այդքան մեծ չնախատեսված ծախսեր կատարելու խնդրի առջև կանգնել։
Այն ժամանակ բողոքի ալիքը մեղմելու նպատակով կառավարությունը որոշեց պարզապես չկիրառել չկառուցված կամ կիսակառույց շենքերի համար գույքահարկ ենթադրող օրենքի պահանջները և սպասել հարմար պահի։ Կառուցապատողներին էլ ակնարկվել է՝ իբր այդ օրենքն ուժի մեջ չի մտնի։ Սակայն, ինչպես դա հաճախ է լինում Փաշինյանի կառավարության դեպքում, այդ խոստումը նրանք չպահպանեցին։ Խաբված կառուցապատողները, որոնք առանց այն էլ ստիպված են համայնքային տուրքեր վճարել և որոնք զրկվել են շուկայի խթանման այնպիսի գործիքներից, ինչպիսին էր, օրինակ՝ եկամտահարկի վերադարձի օրենքը, հայտնվել են անհաղթահարելի իրավիճակում։ Որպեսզի հասկանալի լինի, թե ինչ ծավալի խնդրի մասին է խոսքը, նշենք, որ այսօր Երևանում շինարարության թույլտվություն ունեն մոտ 3 միլիոն քմ մակերեսով շենքեր։ Այս նախագծերը դեռևս կառուցման փուլում են, և շուտով դրանց կառուցապատողները ստիպված են լինելու գույքահարկ վճարել դեռևս գոյություն չունեցող գույքի համար։
Մասնագետները նշում են, որ 3 տարի առաջ կառավարության կողմից մշակված օրենքը կարող է ոչ միայն բազում կառուցապատողների սնանկացման պատճառ դառնալ, այլև ընդհանրապես կոլապսի ենթարկել կառուցապատման շուկան։ Իսկ այս դեպքում խոսքը վերաբերում է երկրի ՀՆԱ-ի մոտ 1/5-րդին։ Ստացվում է, որ այսօրվա բյուջեի ճեղքը լրացնելու համար կառավարությունը վտանգում է երկրի տնտեսության ապագան։ Ինչ խոսք, դա էլ է Փաշինյանի իշխանությունը բնութագրող իրողություններից մեկը։
Ֆոտո
