Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին հայտարարել է, որ թույլ չի տվել ուկրաինացի նախարարներին ստորագրել հազվագյուտ հանածոների մասին համաձայնագիր Միացյալ Նահանգների հետ, քանի որ այն դեռ պատրաստ չէ և չի պաշտպանում Ուկրաինայի շահերը։ Այս մասին գրում է nv.ua կայքը:

«Պայմանագրերը ստորագրվում են նախարարների մակարդակով, բայց ես նախագահն եմ և ազդեցություն եմ ունենալու այս փաստաթղթի որակի վրա, ուստի թույլ չեմ տա նախարարներին ստորագրել համապատասխան համաձայնագիրը. այն դեռ պատրաստ չէ պաշտպանել մեր շահերը»,- ասել է Զելենսկին Մյունխենի համաժողովին մասնակցելուց հետո մամուլի ասուլիսի ժամանակ։

Նա նշել է, որ հանքային ռեսուրսների վերաբերյալ ԱՄՆ-ի հետ համաձայնագիրը կստորագրվի, եթե այն պատրաստ լինի և եթե լինեն անվտանգության երաշխիքներ։

Նախագահը հավելել է, որ շատ կարևոր է խոսել Ուկրաինայում ներդրումների մասին, և դա պետք է իրավաբանորեն ճիշտ գրվի։

Փետրվարի 11-ին ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել էր, որ Ուկրաինան «ըստ էության համաձայնել է» հազվագյուտ հողային օգտակար հանածոներ փոխանցել ԱՄՆ-ին՝ որպես Վաշինգտոնի կողմից Կիևին տրամադրված ռազմական օգնության վճար։ 

«Ես նրանց ասացի, որ ուզում եմ 500 միլիարդ դոլարին համարժեք հազվագյուտ մետաղներ, և նրանք ընդհանուր առմամբ համաձայնեցին դա անել: Այնպես որ, մենք գոնե մեզ հիմար չենք զգա։ Հակառակ դեպքում մենք հիմար ենք»,- հայտարարել էր ԱՄՆ նախագահը։

Թրամփն ընդգծել էր, որ ծրագրում է համաձայնագիր կնքել Կիևի հետ, ըստ որի ամերիկյան օգնությունը կվճարվի հազվագյուտ հողային մետաղներով։ Սրան ի պատասխան՝ Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին ասել էր, որ պատրաստ է գործարքի գնալ՝ անվտանգության երաշխիքների դիմաց։

Ուկրաինական Forbes ամսագրի տվյալներով՝ 2023 թվականի ապրիլի դրությամբ Ուկրաինայի հանքային պաշարների ընդհանուր արժեքը կազմում է մոտավորապես 15 տրիլիոն դոլար։ Միևնույն ժամանակ, օգտակար հանածոների պաշարների ավելի քան 70%-ը գտնվում է Ռուսաստանի կազմի մեջ մտնող ինքնահռչակ Դոնեցկի և Լուգանսկի ժողովրդական հանրապետություններում, ինչպես նաև Դնեպրոպետրովսկի մարզում:

2025 թվականի փետրվարի 12-ին ԱՄՆ-ն Ուկրաինային է փոխանցել հանքարդյունաբերության ոլորտում գործընկերության համաձայնագրի նախնական փաստաթուղթը։ Այս մասին հայտարարել է նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին ԱՄՆ ֆինանսների նախարար Սքոթ Բեսենտի հետ հանդիպման արդյունքներով։

«Մենք խոսեցինք օգտակար հանածոների մասին... Ես գիտեմ, որ մեր թիմին տրվել է մեր երկրների միջև գործընկերության վերաբերյալ այս համապատասխան փաստաթղթի առաջին նախագիծը։ Ես իսկապես ցանկանում եմ, որ մեր թիմն աշխատի այս փաստաթղթով: Մենք այսօր ստացանք այս փաստաթուղթը, մենք... կանենք ամեն ինչ, որպեսզի մեր թիմերն իսկապես արագ համաձայնության գան և ստորագրեն այս փաստաթուղթը»,- նշել էր Զելենսկին։