UPI-ի հաղորդմամբ՝ Ուկրաինայի Չեռնոբիլ քաղաքում, պատմության մեջ ամենասարսափելի միջուկային աղետի վայրում, տարհանումից հետո մնացած շների ժառանգները այսօր ապրում են։
Այս կենդանիները, որոնցից շատերը իրենց մորթուն ձեռք են բերել անսովոր կապտավուն երանգ, դարձել են գիտական հետաքրքրության և մարդասիրական մտահոգության առարկա։
«Մաքուր ապագայի հիմնադրամը» մի քանի տարի շարունակ փրկում, բուժում և ստերիլիզացնում է նրանց, ինչպես նաև ուսումնասիրում է, թե ինչպես է ճառագայթումը կարող ազդել նրանց արտաքին տեսքի և գեների վրա։
1986 թվականի վթարից հետո տասնյակ հազարավոր բնակիչներ ստիպված եղան փախչել իրենց տներից՝ թողնելով իրենց ընտանի կենդանիներին։ Բացառման գոտում գոյատևած շները ձևավորել են պոպուլյացիա, որը հարմարվել է դաժան պայմաններին։ Նրանք ապրում են լքված շենքերի և հին էլեկտրակայանների մոտ՝ սնվելով զբոսաշրջիկների և աշխատողների թողած սննդի մնացորդներով։ Գիտնականները ենթադրում են, որ նրանց մորթու կապտավուն երանգը կարող է պայմանավորված լինել կա՛մ ճառագայթման ազդեցության հետևանքով առաջացած մուտացիաներով, կա՛մ մեկուսացված պոպուլյացիայի մեջ արմատացած գենետիկական հատկանիշներով։
Այս շների ուսումնասիրությունները թույլ են տալիս հասկանալ, թե ինչպես կարող է ճառագայթահարման երկարատև ազդեցությունը ազդել կենդանի օրգանիզմների վրա՝ ոչ միայն նրանց արտաքին տեսքի, այլև խորը բջջային կառուցվածքների վրա: Գիտնականներն արդեն վերցրել են արյան և հյուսվածքների նմուշներ ԴՆԹ-ի վերլուծության համար՝ որոշելու համար, թե ինչով են այս կենդանիները տարբերվում սովորական շներից։
Հիմնադրամի տվյալներով՝ նրանք ոչ միայն փնտրում են գիտական պատասխաններ, այլև ձգտում են ապահովել այս կենդանիների անվտանգությունն ու խնամքը՝ պատվաստումներ, սնունդ և, եթե հնարավոր է, նոր տուն՝ բացառման գոտուց դուրս։