Երեխաները մարշալ Բաղրամյանի մասին չգիտեն․ զրույց ՀՀ վետերանների միության նախագահի հետ

Sputnik. Գնդապետ Սիմոն Եսայանը չի մասնակցել Հայրենական մեծ պատերազմին, սակայն համարվում է Հայաստանի ԶՈւ վետերան և արդեն մեկուկես տասնամյակ ղեկավարում է այն կազմակերպությունը, որը միավորում է այդ պատերազմի մասնակիցներին, թիկունքի աշխատավորներին, զինվորական թոշակառուներին և աշխատանքի վետերաններին: Միաժամանակ նա շարունակում է ռազմական գործ դասավանդել դպրոցում։

Եսայանը չի թաքցնում անհանգստությունը, թե ինչպես են այս առարկան դասավանդում, և ինչպես են հիմա երեխաներին ծանոթացնում խորհրդային շրջանի պատմությանը:

«Այնպիսի տպավորություն է, որ Հայկական ԽՍՀ ընդհանրապես չի եղել։ Առաջին և Երրորդ հանրապետությունների մասին պատկառելի բաժիններ կան, բայց ինչպե՞ս կարելի է խորը չուսումնասիրել այն, ինչ տեղի է ունեցել 1920-1990 թվականներին։ Երեխաները չգիտեն, թե որ պատերազմում է Խորհրդային Միության կրկնակի հերոս դարձել զորավար Բաղրամյանը»,– Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց Եսայանը։

Նրա խոսքով՝ ավագ դպրոցի շատ աշակերտներ այժմ չեն կարող նշել Հայրենական մեծ պատերազմի հայտնի մարտերը և պատասխանել, թե ով է հաղթել դրանցում և ինչու, իսկ ռազմական պատրաստության դասագրքերում թույլ են տրվել կոպտագույն սխալներ. այսպես, օրինակ, գնդապետի կոչումը նկարազարդված է մայորի ուսադիրներով։

Վետերանների միության ղեկավարը նշում է, որ նման «չգիտելիքի պաշարով» պատանիները մեկնում են ժամկետային ծառայության՝ ապահովելու ազգային անվտանգությունը: Եվ ինչպե՞ս չանհանգստանալ։

«Բայց չէ՞ որ ԽՍՀՄ բոլոր ժողովուրդներից մենք չորրորդն ենք Հայրենական պատերազմի հերոսների և զոհերի թվով՝ ռուսներից, ուկրաինացիներից և բելառուսներից հետո։ Մենք ունենք չորս մարշալ, մեկ ծովակալ, Խորհրդային Միության երկու կրկնակի հերոս։ Խոսքը նույն մարշալ Բաղրամյանի և փառապանծ օդաչու Նելսոն Ստեփանյանի մասին է», - ասում է Եսայանը։

Մարշալի կենսագրությունը պետք է օրինակելի լինի երիտասարդ սերնդի համար։ Եսայանը մանրամասն պատմում է, թե ինչպես էր մինչև Սարդարապատի ճակատամարտը Բաղրամյանը ծառայում որպես երկաթուղային և հյուծված ու վիրավոր հայրենակիցների հետ միասին դիմավորում գնացքները։ Հենց այդ ժամանակ էլ նա որոշել է զինվորական դառնալ՝ կամավոր միանալով բանակին։

Եսայանի ղեկավարած կազմակերպությունը կրում է Բաղրամյանի անունը. այն հանրապետության ամենահին հասարակական միավորումներից մեկն է։ Վետերանների միությունը 65 տարեկան է: Գնդապետը հիշեցնում է, որ պատերազմի տարիներին Հայաստանից ռազմաճակատ է մեկնել երեք հարյուր հազար մարդ, ևս երկու հարյուր հազար հայ զինակոչվել է և կամավորագրվել խորհրդային այլ հանրապետություններից, իսկ հակահիտլերյան կոալիցիայի այլ երկրների բանակներում կռվել են հարյուր հազար մեր հայրենակիցներ: Դա գնահատում և հիշում են ոչ միայն Հայաստանում. հաղթանակի 80-ամյակին նվիրված մոսկովյան զորահանդեսին մասնակցելու են երկու հայ վետերաններ:

«Այսօր Հայաստանում ապրում են Հայրենական մեծ պատերազմի շուրջ 30 մասնակիցներ։ Նրանցից ամենաերիտասարդը 99 տարեկան է: Սրտի ցավով եմ հիշում այն մասին, թե ինչպես Լեռնային Ղարաբաղից՝ բազմաթիվ փառապանծ զորահրամանատարներ տված հողից հայ բնակչության արտագաղթի ժամանակ ճանապարհին ապրումներից մահացավ պատերազմի վետերաններից մեկը», - ասում է Եսայանը։

Կազմակերպությունը պատրաստվում է Մեծ հաղթանակի հոբելյանը արժանապատվորեն նշել Երևանում: Վետերանները միության ղեկավարի հետ միասին ծաղիկներ ու ծաղկեպսակներ կդնեն Մայր հայրենիքի հուշարձանի անմար կրակի մոտ, կմասնակցեն «Անմահ գնդի» երթին և իրենց պատվավոր առաքելությունը կավարտեն տնավարի գցած սեղանի շուրջ:

«Մեր նկատմամբ շատ ուշադիր են և՛ պետությունը, և՛ հասարակական գործիչները։ Ամեն ամիս վետերանները ստանում են 100 հազար դրամ նպաստ, բայց կարևոր է նաև բարոյահոգեբանական վերաբերմունքը: Օրինակ՝ «Անմահ գնդի» կազմակերպիչները իրենց վրա են վերցնում յուրաքանչյուր վետերանի հարյուրամյակի տոնակատարությունը։ Միշտ մեր կողքին են մեր ռուս հայրենակիցների «Ժառանգություն և առաջընթաց» կազմակերպությունը, ինչպես նաև Հրաչյա Պողոսյանը Սանկտ Պետերբուրգից և ընկերները «Մոսկվայի տնից» ու Երևանում «Ռուսական տնից», - ասում է Եսայանը։

Գնդապետը հիշեցնում է` նա, ով մոռանում է անցյալը, ապագա չունի: Ասում է` անցյալը մեզ համար դաս է, անցյալը մեզ համար օրինակ է, դրա համար էլ նողները շարունակում են իրենց երեխաներին կոչել հին ժամանակների հերոսների անուններով: