ՄԱԿ-ի Գլխավոր Ասամբլեան 1993 թվականին մարտի 22-ը հռչակել է Ջրի համաշխարհային օր։ Ամեն տարի Ջրի համաշխարհային օրը նվիրվում է մի հրատապ խնդրի կամ թեմայի։ 2025 թվականի Ջրի համաշխարհային օրվա թեման է՝ «Սառցադաշտերի պահպանումը»։
Այս մասին հայտնում են Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոնից՝ նշելով, որ սառցադաշտերը կենսական նշանակություն ունեն կյանքի համար. դրանց հալոցքային ջրերը կարևոր են խմելու ջրի, գյուղատնտեսության, արդյունաբերության, մաքուր էներգիայի արտադրության և առողջ էկոհամակարգերի համար: Սառցադաշտերը հանդիպում են բոլոր մայրցամաքներում: Արագ հալվող սառցադաշտերը անորոշություն են առաջացնում ջրային հոսքերի մեջ՝ խորը ազդեցություն թողնելով մարդկանց և մոլորակի վրա:
Կարևոր է ածխածնի արտանետումների գլոբալ կրճատումը, ինչը սառցադաշտերի հալքի պատճառ է դառնում։ Այս տարի Ջրի համաշխարհային օրվա նպատակն է միասին աշխատել կլիմայի փոփոխության և ջրի համաշխարհային ճգնաժամի դեմ պայքարի ծրագրերի հիմքում սառցադաշտերի պահպանումը դնելու համար:
«Վերջին 20 տարիների ընթացքում սառցադաշտերի զանգվածի կորուստը կրկնապատկվել է՝ պայմանավորված հիմնականում կլիմայի անթրոպոգեն փոփոխությամբ: Եթե ընթացիկ միտումները պահպանվեն, ապա շատ սառցադաշտեր այնպիսի տարածաշրջաններում, ինչպիսիք են Անդերը և Հիմալայները, 2100 թվականին կարող են անհետանալ։
Սառցադաշտերում կուտակված է աշխարհի քաղցրահամ ջրի մոտ 70%-ը, ինչը նրանց դարձնում է Երկրի վրա քաղցրահամ ջրի խոշորագույն պահեստարանը։
Մոտավորապես 2 միլիարդ մարդ օգտագործում է սառցադաշտերից, ձնհալքից և լեռնային հոսքերից առաջացած ջուրը՝ խմելու, գյուղատնտեսության և էներգիայի արտադրության համար։
Սառցադաշտերի հալքի աճը զգալի ներդրում ունի Համաշխարհային օվկիանոսի մակարդակի բարձրացման վրա. ներկայիս ծովի մակարդակը 20 սմ-ով ավելի բարձր է, քան 1900 թվականին էր։
Սառցադաշտերն իրենց գունային բաց մակերևույթի շնորհիվ անդրադարձնում են Արևի ճառագայթները, օգնում կարգավորել Երկրի ջերմաստիճանը: Նրանց հալքի հետևանքով այդ անդրադարձնող մակերեսը կրճատվում է, ինչը հանգեցնում է ջերմության կլանման ավելացմանը և արագացնում գլոբալ տաքացումը: Գլոբալ տաքացումը մինչև 1.5°C-ով սահմանափակելը կարող է պահպանել Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների սառցադաշտերի 2/3-ը»,- նշում են ՊՈԱԿ-ից:
ՄԱԿ-ը նախանշել է մի քանի ռազմավարություն՝ սառցադաշտերի վրա կլիմայի փոփոխության ազդեցությունը մեղմելու և հարմարվելու համար. Գլոբալ արտանետումների կրճատում, ջրային ռեսուրսների կառավարման ուժեղացում, խոցելի համայնքների համար հարմարվողականության պլանավորում, էկոհամակարգի վերականգնում և միջազգային համագործակցություն։
0Comments